Uitleg Verlichting

[ReneR]

Ik merkte dat er door velen nog al wat termen, definities, uitspraken en waardes door elkaar gebruikt worden.

En aangezien ik voor mijn werk behoorlijk veel met verlichting te maken heb wil ik hieronder proberen een beetje eenvoudig wat uitleg hierover te geven.

Misschien helpt het mensen in hun keuze bij de aanschaf van HID (of wel Xenon) verlichting en/of LED verlichting.

 

Wat is licht ?

Definitie:

Licht is de elektromagnetische straling die binnen het bereik komt van het menselijk oog.

 

In een plaatje ziet dit er zo uit:

 

Kleur:

De waargenomen kleur van een oppervlak wordt bepaald door 2 eigenschappen: de spectrale samenstelling van het erop vallen licht ( hiermee wordt bedoeld: koel wit TL licht of een gloeilampje)en de refelctiecoëfficiënt van het oppervlak.

(bijv. een rood voorwerp refelcteerd meer rode golflengtes van het spectrum).

Deze 2 eigenschappen kunnen niet zonder elkaar, want om een bepaalde golflengte te refelcteren moet hij wel aanwezig zijn.

Een rood voorwerp kan dus maar alleen rood voorkomen als er genoeg rode golflengtes in het licht zitten.

Deze golflengtes worden dan door het voorwerp gereflecteerd en een mens ziet een rood voorwerp.

 

Voor kleur herkenning id het dus zaak dat er een lamp gekozen wordt met zoveel mogelijk verschillende lichtstromen.

Deze kleur herkennings waarde wordt aangegeven in een Ra waarde.

Ra= 100-90 Uitstekend

Ra= 90-80 Goed

Ra= 80-60 Matig

Ra= kleiner dan 60 is slecht

 

De geel/oranje straat verlichting heeft dus ook een belachelijk lage Ra waarde, maar gewoon op straat is het ook niet belangrijk dat men ziet welke kleur een voorwerp heeft.

Ook telt dat de hoeveelheid licht die zo'n lamp uitstraalt inverhouding met het verbruik aan stroom deze lamp uitermate zuinig is.

Echter bij tankstations wil men wel weten welke kleur auto net zonder te betalen ervandoor ging dus hier gaat men dan weer voor een lamp met een hele hoge kleur weergave.

 

Kleurtemperatuur (de grote discussie bij de keuze van Xenon)

Hoewel wit licht bestaat uit een mengsel van kleuren, zijn niet alle kleuren wit hetzelfde.

Een wit met een hoger aandeel rood zal dus een warmer wit lijken dan een wit met veel blauw die dan weer koeler lijkt.

Om de verschillende types wit licht te kunnen aanduiden wordt het concept van de kleurtemperatuur toegepast,deze wordt gedefineerd als een kleurimpressie van een perfecte zwarte straler bij bepaalde temperaturen.

Dat concept is het beste uit te leggen met behulp van de vertrouwde lampen zoals de gloeidraad van een gloeilamp.

Als je een gloeidraad verwarmt tot een temperatuur van 1000K (Kelvin dus) dan ziet deze draad er rood uit.

Bij 2000K tot 3000K ziet de gloeidraad geel uit, 4000K wit en bij 5000K tot 7000K "koel" wit.

Dus hoe hoger de temperatuur hoe koeler de lichtindruk van het witte licht.

 

Gewenst verlichtings niveau:

Van nature gebruiken we daglicht als een natuurlijke referentie. Een warm-wit licht is daglicht aan het eind van de dag, bij een lager verlichtings niveau. Koel-wit licht is daglicht midden op de dag.

Dit betekent dat als je een wat lager verlichtings niveau wilt creeren dat je dit ook kunt laten lijken met een warm-wit licht lamp.

 

Voorbeelden:

Kaarsen: 1900K-2500K

Gloeilamp: 2700K-3200K

TL-lamp: 2700K-6500K

Maanlicht: 4100K

Zonlicht: 5000K-5800K

Daglicht (open hemel): 5800k-6500K

 

Termen en definities:

Lichtstroom Φ:

Deze drukt de totale hoeveelheid licht uit die per seconde wordt uitgestraald door een lichtbron (lamp)

Eenheid in lumen (lm)

Voorbeelden:

Gloeilamp: 900lm

TL-lamp: 3500lm

 

Lichtsterkte Ι:

Deze is gedefineerd als de lichtstroom die wordt uitgestraald in één bepaalde richting.

Eeinheid in candela (cd)

Voorbeelden:

ouderwets fietslampje zonder reflector: 2,5cd

ouderwets fietslampje met reflector: 250cd

Vuurtoren: 2.000.000cd

 

Verlichtingssterkte E:

Dit is de hoeveelheid licht die op een standaard oppervlakte-eenheid valt.

Eenheid in Lummen per m² of in lux (lx)

Voorbeelden:

Zomer middag ergens op de evenaar: 100.000lux

Bewolkte hemel: 5.000lux

Kantoor: 500 tot 750lux

Volle maan: 0,25lux

 

Luminantie L

Dit beschrijft de hoeveelheid licht die in een bepaalde richting wordt uitgestraald door een standaard oppervlakte eenheid.

Eenheid is candela per vierkante meter (cd/m²)

Voorbeelden:

Oppervalkte zon: 1.650.000.000cd/m²

Spiraal van gloeilamp: 7.000.000cd/m²

Wegoppervlak onder kunstlicht: 0,5-2cd/m²

 

HID of Xenon verlichting:

HID staat voor High Intensity Discharge, en Xenon is het gas dat in deze lampen gebruikt werd.

De huidige en toekomstige trend in de koplampverlichting is streven naar verhoogde veiligheid d.m.v. beter zicht en naar geldbesparing d.m.v. een langere levensduur en een aerodynamisch ontwerp. De markt vraagt om zuinige producten, een langere levensduur, een hogere lichtopbrengst en een betere trillingsweerstand.

Xenon HID is een systeem dat bestaat uit 3 zorgvuldig bij elkaar passende onderdelen:

- een micro gasontladinglamp dient als lichtbron,

- een elektronische unit regelt de ontsteking en de werking,

- bijpassende koplampen zorgen voor optimale verlichting.

 

Voordelen t.o.v. halogeen verlichting:

- De lichtkwaliteit is verdubbeld terwijl het energieverbruik de helft is van wat halogeen lampen verbruiken,

- De levensduur wordt met factor 7 verlengd,

- Het systeem geeft licht dat lijkt op daglicht,

- Het systeem is geschikt voor een zeer compact koplampdesign (door de lagere warmte ontwikkeling)

 

Standaard fittingen:

D1S/D1R of D2S/D2R of D3S/D3R of D4S/D4S In deze codering is D1 of D2 de lamp fitting en de S staat voor Spiegel en de R voor Reflector

 

HID lampen tussen de 4300K en 6500K hebben de beste kleurweergave omdat deze het dichtste bij het gewone daglicht spectrum zitten.

Dit betekent niet automatisch dat er zomaar gesteld kan worden dat deze lampen de hoogste lichtopbrengst hebben.

Zoals hierboven uitgelegd heeft dit ook voor een groot deel te maken met het oppervlak waar op geschenen wordt.

 

Hopenlijk heeft men wat aan deze uitleg, zo niet dann kan men het misschien aan hun kids 's avonds bij het naar bedgaan vertellen.

 

EditBedankt Philips dat ik veel van jullie kennis heb kunnen lenen

 

Handige site om erachter te komen welke lampen in je auto zitten:

http://www.lighting.philips.com/nl_nl/consumer/carlighting/1_car_lighting/car_which_lamp_to_buy.php?main=nl_nl_consumer_lighting&parent=89083467512&id=nl_nl_car_lighting&lang=nl

[3V]

Nais! Even in de KB geplakt: viewtopic.php?f=141&t=34817

[jstruijk]

Dat dach ik nou ook net

[ATS]

Nette, heldere uitleg.

[FredRaket]

Mooi en erg duidelijk uitleg over

Complimenten! Ik vond het erg interessant om te lezen en zeker niet slaapverwekkend!